‘Çürüme’ sinyalleri

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden akademisyenlerin hazırladığı ‘Atık Sulardan Uyuşturucunun İzlenmesi’ çalışmasına göre, Barselona’dan sonra dünyada ikinci sırada yer aldı. Adana ise korkunç listede üçüncü oldu.

Bir başka düşündürücü veri cezaevleri konusunda geldi. Avrupa Konseyi’nin 2020 istatistiklerine göre Türkiye, Avrupa’da ‘cezaevlerinde en fazla mahkum bulunan’ ülke oldu. Türkiye’yi Rusya izledi.

CEZAEVLERİ DOLUYOR ÜNİVERSİTELER BİLİM ÜRETMİYOR

Alarm zili niteliğindeki verilere karşın Türkiye, atılım sağlayacak kategorilerde çakıldı. Avrupa Patent Ofisi’nin verilerine göre ABD’de geçen yıl 44 bin patent başvurusu yapılırken Türkiye’de bu rakam 594’te kaldı. Düşündürücü tablo eğitimde de değişmiyor.

Öğrencilerin becerilerinin değerlendirildiği PISA verilerinde Türkiye OECD ortalamasını aşamadı. ‘Dünyanın En İyi Üniversiteleri’ sıralamasına da yalnızca bir üniversite girebildi.

‘ÇÜRÜME’ SİNYALLERİ

Uzun tutukluluk, tutuklu sayısı, cezaevlerindeki yoğunluk ve hak ihlallerinde Avrupa’nın tepesinde olan Türkiye’nin gidişatı endişelere neden olmaya devam ederken yaşanan yozlaşmaya bir ekleme daha oldu.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden hocaların uyuşturucu kullanımıyla ilgili yaptığı araştırmada İstanbul, New York’tan sonra en fazla zehir kullanılan kent oldu. ‘Toplumdaki çürümenin sinyalleri’ olarak değerlendirilen gidişatın değiştirilmesine yönelik adımlar atılması gerektiği belirtildi.

Türkiye demokrasi, adalet, tuttukluluk, kadın hakları gibi konular dahil dünyada her yıl pek çok alanda hazırlanan raporlarda endişelendiren kategorilerde yer alıyor. Mevcut durum eleştirilere neden oluyor.

Söz konusu da tablo bu durumdayken 2020 Demokrasi Endeksi’nde Türkiye 167 ülke arasında önceki yıla oranla 4 basamak yükselmesine rağmen 110’uncu sıradan 114’üncü çıktı. Ancak oluşan tablo ülkenin önüne koyduğu hedeflere yine de uzak kaldı.

Türkiye’nin bulunduğu konum nedenmiyle hükümete eleştirilerin yönelttildiği dönmde Water Research Dergisi’nde yayınlanan uyuşturucu araştırması ülkedeki çürüme sinyallerinin ne kadar güçlü verilmeye başlandığını ortaya koydu.

İSTANBUL DÜNYADA İKİNCİ

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa, Adli Bilimler ve Adli Tıp Enstitüsü akademisyenleri Prof. Dr. Faruk Aşıcıoğlu, Dr. Selda Mercan, Merve Kuloğlu Genç’in ‘Atık Sulardan Uyuşturucu ve Diğer Psikoaktif Maddelerin İzlenmesi’ başlıklı projelerinin sonuçları ortaya çıktı.

Water Research Dergisi’nde yayınlanan araştırma geçen yılın Mart, Haziran, Eylül ve Aralık dönemlerini kapsıyor. Araştırmada, Amsterdam, Barselona, New York, Münih, Berlin, Zürih, Şangay gibi metropollerde kullanılan uyuşturucu çeşidi ve oranı İstanbul’la karşılaştırıldı.

Sonuçlara göre, İstanbul esrar kullanımında 10 kentin yer aldığı listede Barselona’dan sonra ikinci sırada yer aldı. Eroin kullanımında da ABD’nin New York kentinin ardından ikinci sırada yer alan İstanbul, kokain kullanımında ise başka kentlerin gerisinde yer alıyor. Listede Adana ise New York ve İstanbul’dan sonra en fazla esrar kullanılan üçüncü il konumunda.

YAZ AYLARINDA ARTIYOR

Araştırmaya göre İstanbul’da en fazla kullanılan uyuşturucu esrar, en az ise amfetamin. Esrarın, genellikle Avrupa yakasında daha yoğun kullanıldığı tespit edildi.

En çok kullanıldığı bölgeler, Silivri, B. Çekmece, Çatalca, Beylikdüzü, Esenyurt, Arnatuvköy, Başakşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler ve Bakırköy. Anadolu yakasında ise Kadıköy, Ataşehir ve Üsküdar.

Araştırma ayrıca esrar kullanımının, yaz aylarında ciddi artış gösterdiğini gösteriyor. Esrardan sonra en çok tüketilen uyuşturucu eroin.

Ölümcül olabilen eroinin kullanımı da Avrupa yakasında daha yoğun. En çok, Esenyurt, Arnatuvköy, Başakşehir, Avcılar, Bakırköy’de kullanılıyor.

Metamfetamin kullanımında Beylikdüzü, Esenyurt, Arnatuvköy öne çıkıyor. Başakşehir ve Avcılar’da da metamfetamin kullanımına rastlanmış.

Ekstazide ise Anadolu yakasında Üsküdar, Ümraniye, Çekmeköy ve Ataşehir ile Maltepe, Sancaktepe, Çekmeköy öne çıkıyor.

Kokainin kullanımına bakıldığında da Beylikdüzü ve Esenyurt başta olmak üzere tüm Avrupa yakası öne çıkıyor.

EN FAZLA UYUŞTURUCU SUÇU İŞLENİYOR

Avrupa Konseyi’ne üye 47 ülkesi arasında uyuşturucu suçlarından en fazla tutuklu sayısı yine Türkiye’de.

Yaklaşık 260 bin mahkum bu tür suçlar için hapis cezası çekiyor ve bu sayı toplam mahkum sayısının yüzde 17,7’sini kapsıyor. Verilere göre yine Türkeiye’de en sık işlenen suç da yine uyuşturucu kaynaklı suçlar.

TUTUKLU EN FAZLA TÜRKİYE’DE

Uyuşturucu kullanımında dünyada üst sıralarda olan Türkiye tutuklu sayısında da zirvede yer aldı. Türkiye Avrupa Konsey’in 47 üyesi arasında, her 100 bin kişiye düşen tutuklu ve hükümlü sayısında ilk sırada yer aldı. Toplam tutuklu oranında Rusya’dan sonra ikinci oldu.

Rusya’da tutuklu ve hükümlü sayısı 519 bin 618, Türkiye’de ise bu sayı 297 bin 19. Tabloda Rusya ve Türkiye’yi Birleşik Krallık (91 bin 870), Polonya (74 bin 130), Fransa (70 bin 651), Almanya (63 bin 399), İtalya (60 bin 971), İspanya (58 bin 372) ve Ukrayna (52 bin 609) izledi.

CEZAEVİ YOĞUNLUĞUNDA DA ZİRVEDE

Rapora göre Türkiye ayrıca cezaevlerinin aşırı kalabalık olduğu ve cezaevi personeline en fazla tutuklu-hükümlünün düştüğü ülkeler sıralamalarında da ilk sırada. Türkiye’de cezaevlerinde her 100 yer için 123 tutuklu ya da hükümlü kalıyor.

Bu klasmanda Türkiye’yi İtalya (120), Belçika (117), Kıbrıs Cumuriyeti (116) ve Fransa (116) izliyor. Yine Türkiye’de her cezaevi personeline bugüne kadar bu klasmanda gözlenen en büyük sayı olan 4,8 tutuklu ya da hükümlü düşerken, Avrupa çapında bu oran 1,6. Cezaevi yönetimlerinin aktardığı verilere göre hazırlanan raporda Avrupa’da ‘terör suçlarından’ hüküm giyen 30 bin 524 kişinin 29 bin 827’sinin Türkiye’de olduğu bilgisi de yer aldı.

TÜRKİYE ‘HAK İHLALİ’ ŞAMPİYONU

Bu arada AİHM raporuna göre Türkiye 1959 ile 2020 yılları arasında 3 bin 309 vakayla en fazla hak ihlal edilen ülke.

Rapora göre 2020 yılında en çok yargılama yapılan ve en az bir hak ihlali tespit edilen ülkeler sırasıyla şöyle: Rusya (173), Türkiye (85), Ukrayna (82), Romanya (64), Azerbaycan (32), Bulgaristan (35). 1959 ile 2020 arasında ise Türkiye 3 bin 309 hak ihlaliyle birinci.

BİLİM ÜRETMEDE LİSTELERIN ALT BASAMAKLARINDA

Hak ihlallerinde, uyuşturucu kullanımında, tutukluluk oranlarında Avrupa’nın tepesinde olan Türkiye bilim konusunda ise listelerin en alt sıralarında kaldı. Avrupa Patent Ofisi’nin (EPO) 2020 verilerine göre 594 adet patent başvurusuyla Türkiye, gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkenin gerisinde kalarak 24. sırada yer aldı.

EPO verilerine göre, Türkiye’nin patent başvuru sayısı; 2017 yılında 911, 2018’de 574 ve 2019 yılında 465 olarak açıklanmıştı. Araştırmada ülkenin nüfusuna oranla yapılan sıralamada ise Türkiye kendine 37. sırada yer bulabildi. Listenin ilk üç sırasında yer alan ABD, Almanya ve Japonya on binlerce başvuru yaptı.

ABD, 2020 yılında yaptığı 44 bin 293 patent başvurusu ile ilk sırada yer alırken, onu Almanya 25 bin 954 başvuru ile takip etti. Almanya’nın ardından Japonya 21 bin 841 başvuru ile üçüncü sırada yer aldı.